In ortaça uly ýaşly erkek, takmynan 3 kwartal (2,85 litr) plazmadan we 2 kwartal (1,9 litr) öýjükden ybarat takmynan 5 kwartal (4,75 litr) gan bar.
Gan öýjükleri suwdan we erän materiallardan, dokumalara iberilýän gormonlardan, antikorlardan we fermentlerden we öýken we böwreklere eltilýän öýjükli galyndy önümlerinden ybarat plazmada saklanýar.
Esasy gan öýjükleri gyzyl öýjükler (eritrositler), ak öýjükler (leýkositler) we trombositler (trombositler) ýaly toparlara bölünýär.
Gyzyl öýjükler gemoglobini öz içine alýan näzik, tegelek we konkaw jisimler, kislorody we kömürturşy gazyny daşaýan çylşyrymly himiki maddadyr.
Gemoliz, näzik gyzyl öýjükleri gurşap alýan inçe gorag membranasy ýarylanda ýüze çykýar we gemoglobiniň plazma gaçmagyna mümkinçilik döredýär.Gemoliz, gan nusgasynyň gödek ulanylmagy, ýaryşyň gaty uzyn bolmagy (gan stazisine sebäp bolmak) ýa-da kapilýar ýygnamak, eritmek, hapalaýjy maddalara täsir etmek, temperaturanyň aşa ýa-da patologiki şertlerinde barmagyň ujuny gaty gysmak bilen ýüze çykyp biler.
Ak öýjükleriň esasy maksady ýokançlyga garşy göreşmekdir.Sagdyn adamda ak öýjükler sanyny köpeltmek we patogenleri ýok etmek bilen ownuk ýokançlyklara jogap berýär.Trombositler, gan ýygnamagyna kömek edýän ýörite öýjükleriň ownuk bölekleri.
Plazma ýa-da serum merkezden gaçyryş arkaly gan öýjüklerinden aýrylyp bilner.Plazma bilen zardyň arasyndaky düýpli tapawut, plazmanyň serumdan aýrylýan fibrinogeni (palta düzümi) saklamagydyr.
Serum antikoagulyant (ganyň ýygnanmagynyň öňüni alýan himiki) bilen garylmadyk ganly gandan alynýar.Soňra bu ýygnanan gan merkezden gaçyrylýar we iki görnüşli belogy öz içine alýan serum öndürýär: albumin we globulin.Serum, adatça gyzyl / çal, altyn ýa-da alça gyzyl ýokarky turbalarda ýygnalýar we wagtal-wagtal gyzyl reňkli turbalar ulanylýar.
Plazma, ýygnaýjy turbadaky antikoagulyant bilen garylan we şonuň üçin dykylmadyk gandan alynýar.Soňra bu garyşyk gan merkezden gaçyrylyp, albumin, globulin we fibrinogen bolan plazma döredýär.
Gan dökülmegine gatnaşýan köp sanly koagulýasiýa faktorlary (VIII faktor, IX faktor we ş.m.) bar.Antikoagulyantlaryň birnäçe dürli görnüşi, bu faktorlaryň işjeňleşmegine päsgel berýär.Plazma nusgalary üçin antikoagulyantlar we konserwantlar zerur bolup biler.Görkezilen synag üçin görkezilen antikoagulyant ýa-da konserwant ulanylmaly.Himiki nusganyň käbir aýratynlygyny saklamak we synagy geçirmek üçin ulanylýan usul bilen işlemek üçin saýlandy.Beýan edilen synag üçin bir antikoagulyant bilen ýygnan gan, beýleki synaglar üçin amatly hasaplanmaz.Goşundylar çalşylmaýandygy sebäpli, sargyt edilen synag üçin degişli ýygnamak talaplaryny kesgitlemek üçin aýratyn synag beýanynyň nusga talap meýdanyna ýüz tutmaly.
